Reprezentacja przed Trybunałem Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE)

Reprezentacja przed Trybunałem Sprawiedliwości Unii Europejskiej to skomplikowany proces wymagający wiedzy z zakresu prawa unijnego, procedur sądowych oraz międzynarodowego prawa karnego. Dla podmiotów zaangażowanych w sprawy międzynarodowe, w tym także te z zakresu prawa karnego, wystąpienie przed Trybunałem może stanowić kluczowy element ochrony ich interesów prawnych. 

Rola i znaczenie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE)

Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej zapewnia niebagatelną rolę w prawidłowym funkcjonowaniu Unii Europejskiej oraz daje gwarancję, że prawo unijne jest stosowane w sposób spójny i jednolity we wszystkich państwach członkowskich. Europejski Trybunał Sprawiedliwości jest głównym organem sądowym Unii Europejskiej. Jego kluczową rolą jest zagwarantowanie przestrzegania przez kraje i instytucje UE prawa Unii Europejskiej.  

Dlaczego warto skierować sprawę do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE)?

W przeciwieństwie do sądów krajowych Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej nie rozpoznaje bezpośrednio spraw karnych. Istnieje jednak możliwość skierowania indywidulanej sprawy przed ten organ, co pozwoli zapewnić właściwe egzekwowanie oraz ochronę praw oskarżonego/skazanego.  

Rolą TSUE jest m.in. zapewnienie jednolitej wykładni przepisów. Z tego względu rozpoznawanie przez sąd krajowy spraw dotyczących procedur ekstradycyjnych, stosowania wszelkich zasad współpracy w zakresie prawa karnego pomiędzy państwami oraz wykonywanie wyroków karnych winno następować w zgodzie z jednolitą linią orzeczniczą Trybunału z poszanowaniem prawa Unii Europejskiej. Z tych względów w ramach prowadzonego postępowania karnego, skierowanie sprawy do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej zapewni skuteczną ochronę prawną oraz gwarancję zastosowania odpowiednich przepisów unijnych.  

W kontekście prawa karnego, Trybunał Sprawiedliwości jest kluczowym organem w sprawach dotyczących m.in. europejskich nakazów aresztowania, zasad ekstradycji, czy współpracy sądowej w sprawach karnych między państwami członkowskimi. Ponadto TSUE orzeka w kwestiach związanych z prawami osób oskarżonych, ich ochroną przed arbitralnym pozbawieniem wolności oraz zgodnością krajowych przepisów z normami unijnymi. 

Jak zainicjować sprawę przed Trybunałem Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE)?

Ze względu na rodzaj sprawy proces inicjowania postępowania przed TSUE może przybrać różne formy. Najczęściej spotykanym mechanizmem znajdującym zastosowanie w przypadku międzynarodowych spraw karnych są pytania prejudycjalne. Jest to instrument znajdujący zastosowanie, gdy w trakcie prowadzonego postępowania sąd poweźmie wątpliwości co do interpretacji lub ważności przepisu prawa unijnego w konkretnej sprawie. Pytanie prejudycjalne zadawane jest w realiach konkretnej sprawy. Odpowiedź na pytanie prejudycjalne wyrażone przez TSUE w orzeczeniu jest wiążąca nie tylko dla sądu, który zadał pytanie, ale również dla innych sądów krajowych w podobnych sprawach. 

Co istotne, uprawnienie do wystąpienia z pytaniem prejudycjalnym w konkretnej sprawie posiada wyłącznie sąd. Niemniej decyzje w tym zakresie może podjąć z urzędu lub na wniosek strony. Oznacza to, że aktywność prawnika specjalizującego się w sprawa karnych międzynarodowych może pomóc w przekonaniu sądu do wystąpienia z pytaniem prejudycjalnym do TSUE. 

Jakie sprawy mogą być przedmiotem postępowania przed TSUE?

Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej rozpoznaje ściśle określone sprawy. Do jego jurysdykcji należy rozpoznawanie:

• skarg Komisji Europejskiej,
• skarg o stwierdzenie nieważności aktu prawnego UE,
• skarg na bezczynność instytucji,  
• rozpatrywanie pytań prejudycjalnych dotyczących wykładni przepisów prawa,
• sporów między państwami członkowskimi związanych z Traktatami unijnymi,
• skargi na instytucje unijne, jeśli ich działania naruszają prawo unijne,
• sporów pracowniczych dotyczących personelu instytucji, organów lub jednostek UE,
• inne sprawy określone w traktatach unijnych.