Firmanctwo

Prowadzący działalność gospodarczą prześcigają się w pomysłach mających na celu obniżenie kosztów prowadzenia działalności. Pomysły te często balansują na granicy legalności i niejednokrotnie ją przekraczają. Jednym z nich jest rozpoczęcie działalności gospodarczej pod cudzym nazwiskiem poprzez założenie firmy na osobę najbliższą. Wdrożenie takiego rozwiązania może generować poważne ryzyko karnoskarbowe.  

Co to jest firmanctwo?

Firmanctwo nazywane jest inaczej zatajeniem działalności gospodarczej. Polega na posługiwaniu się cudzym imieniem i nazwiskiem, nazwą lub firmą innego podmiotu w celu ukrycia prowadzenia działalności gospodarczej na własny rachunek lub rzeczywistych rozmiarów tej działalności. 

Czy „firma na żonę” jest zakazana?

W praktyce obrotu rzadko dochodzi do ukrywania działalności gospodarczej pod obcymi danymi. Najczęściej firmanctwo polega na założeniudziałalności na osobę najbliższą jak np. małżonka, rodzica czy dziecko. Jeżeli osoby te nie mają żadnego wpływu na prowadzoną przez Ciebie działalność gospodarczą a jedynie sygnują ją swoim imieniem i nazwiskiem oboje popełniacie czyn zabroniony.  

Dlaczego ludzie dopuszczają się firmanctwa? 

Przyczyn ukrycia działalności gospodarczej jest wiele. Firmanctwo najczęściej ma na celu: 

• skorzystanie z benefitów dla nowych przedsiębiorców jak np. mały ZUS,
• uniknięcie zapłaty wysokich podatków np. nie przekroczenie drugiego progu podatkowego,
• ukrycie prowadzenia działalności przez osoby, które takiej działalności prowadzić nie mogą np. ze względu na obowiązujące umowy o zakazie konkurencji lub zakaz sądowy.  

Firmanctwo – przestępstwo czy wykroczenie? 

Firmanctwo może zostać zakwalifikowane zarówno jako przestępstwo skarbowe, jak i wykroczenie skarbowe. Decydującą przesłanką dla oceny jest wysokość podatku narażonego przez Ciebie na uszczuplenie. Jeżeli nie przekroczysz ustawowego progu organy uznają, że popełniłeś tylko wykroczenie. Wspomniany próg uzależniony jest od miesięcznego minimalnego wynagrodzenia za pracę brutto i odpowiada jego pięciokrotności. 

Co grozi za firmanctwo? 

Kara za firmanctwo uzależniona jest od kwoty uszczuplonego podatku. Jeżeli zmieścisz się w limicie wykroczenia, skończy się na grzywnie. Jeżeli jednak popełnisz przestępstwo skarbowe musisz liczyć się z surową karą grzywny, karą pozbawienia wolności a nawet obiema tymi karami łącznie. Co więcej, jeżeli zostaniesz uznany za winnego zostaniesz zobowiązany do ponownej zapłaty podatków, mimo że te zapłacił już firmujący.  

Kto ponosi karę za firmanctwo? 

Odpowiedzialność za firmanctwo mogą ponieść obie strony, a więc: 

firmant – osoba, która posługuje się cudzą firmą,
firmujący – osoba, której firmą posługuje się firmant. 

Sprawcą przestępstwa firmanctwa stypizowanego w KKS jest co do zasady firmant. Zachowanie firmującego oceniane jest najczęściej jako pomocnictwo do firmanctwa. W niektórych przypadkach organy ścigania mogą jednak uznać firmującego za współsprawcę przestępstwa.